Rozmowa kwalifikacyjna jest zwykle bardziej stresująca dla kandydata, bo to jemu zależy na tym, aby przekonać drugą stronę do swoich zalet. Dlatego większość aplikantów skupia się na tym, jak odpowiadać na pytania, by zrobić możliwie dobre wrażenie. Zapewne przed rozmową szukasz listy kwestii, które mogą się pojawić, ale warto zastanowić się również o co nie może pytać rekruter. Jaka jest lista pytań zakazanych i dlaczego warto je znać?
Jak zdrowie (i nałogi)?
Jednym z podstawowych pytań, na które kandydat nie musi odpowiadać i których rekruter nie powinien zadawać jest to o stan zdrowia. Oczywiście dziarskie zagajenie „jak tam zdrowie?” albo luźna pogawędka o tym, czy tej jesieni jeszcze nie złapałeś przeziębienia to niegroźne wstawki rozgadanego rekrutera. Ale z pewnością nie powinny paść pytania o to, czy masz przewlekłe choroby i jak długo będzie trwało leczenie.
Co więcej, do listy pytań, których nie może zadać rekruter należy dodać także poruszanie tematu nałogów. Na rozmowie kwalifikacyjnej nie powinny padać pytania o skłonność do palenia papierosów czy nadużywania alkoholu.
Kiedy ma Pani zamiar zajść w ciążę?
Wielokrotnie opinia publiczna była oburzona, gdy ktoś przyłapał pracodawcę na dopytywaniu potencjalnych pracowników płci żeńskiej o to, czy mają zamiar zajść w ciążę, a jeśli tak, to kiedy. Dla zatrudniającego ta kwestia ma ogromne znaczenie, ponieważ przedsiębiorca boi się, że zainwestuje czas i pieniądze w osobę, która może za kilka miesięcy odejść na urlop macierzyński, a więc wakat znów się zwolni. Znacznie ważniejsza jest jednak prywatność potencjalnych kandydatów, dlatego kwestie dotyczące ciąży są na szczycie listy rzeczy, o które nie może pytać rekruter.
Przeszłość kryminalna
Czy byłeś kiedyś karany? Przegrałeś sprawę sądową? W takim razie będziesz musiał odpowiedzieć rekruterowi, jeśli o to zapyta… gdy masz zamiar pracować w służbach. Jest niewiele zawodów, w których to pytanie powinno paść. W innych przypadkach rekruter nie może pytać o karalność kandydata. Generalna zasada jest taka, że o przeszłość kryminalną pyta się jedynie w przypadku zawodów wymagających „czystego konta”, a więc głównie związanych ze służbami mundurowymi i cywilnymi.
Przekonania polityczne i religijne
O co nie może pytać rekruter? Ze względu na przepisy o dyskryminacji, do listy pytań zakazanych trzeba dodać również poruszanie tematów politycznych i religijnych. Wykluczone jest przyjmowanie lub odrzucanie kandydatów, którzy są „prawicowi” lub „lewicowi”, głęboko wierzący lub niewierzący. Nawet największy „prawak” powinien zatrudnić „lewaka” (i na odwrót), jeżeli jego kwalifikacje są odpowiednie, a przynajmniej nie może rozwiewać wątpliwości co do poglądów rozmówcy w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej.
Pochodzenie, orientacja seksualna, wygląd
Z tego samego powodu zabronione są pytania dotyczące korzeni etnicznych kandydata lub orientacji seksualnej. Do czarnej listy dodać trzeba także wygląd – wprawdzie o to pytać nie trzeba, ale to, jak się prezentujemy również nie powinno być powodem do odrzucenia kandydatury.
Wyjątkiem są sytuacje, w których pracodawca ma ściśle określone uzasadnione wymagania – wówczas odpowiedź na pytanie o co nie może pytać rekruter wyglądanie nieco inaczej. O czym dokładnie mowa? Może się np. zdarzyć, że do nakręcenia reklamy potrzebna jest szczupła blondynka o wzroście do 170 cm albo mężczyzna, brunet o miłej aparycji. W takim wypadku pytania i wybór ze względu na wygląd są usprawiedliwione wymaganiami reklamy i nie będą złamaniem przepisów o dyskryminacji.